بهروز آقایی، در گفت‌وگو با خبرنگار مارین‌تایمز، ضمن تشریح منافع و چشم‌انداز صنعت بانکرینگ، گفت: عملیات بانکرینگ یا سوخت رسانی به کشتی‌ها به‌عنوان یکی از اجزای مهم حمل و نقل دریایی و یکی از صنایع درآمدزا در نقاط پر ترافیک دریایی جهان، جایگاه شناخته شده و قابل توجهی دارد.

وی افزود: بانکرینگ تا قبل از سالهای 1385 به عنوان یک صنعت تعیین کننده در خطوط کشتیرانی و یا تاثیرگذار بر روند تجارت کالا به شمار نمی‌رفت و سوخت‌رسانی به کشتی‌ها یکی از فعالیت‌های معمولی و غيرموثر در اقتصاد دريا محور تلقی می‌شد، اما با توسعه صنایع دریایی، حمل و نقل دریامحور، افزايش كشتی‌های نفتکش و حمل و انتقال انرژی در آب‌های آزاد، نیاز به بانکرینگ و مدرنیزه کردن این صنعت مبتنی بر ایجاد ترافیک دریایی روز به روز گسترده‌تر شده است.

مدیر کل بنادر و دریانوردی استان سیستان و بلوچستان، افزود: بانکرینگ دیگر صرفا يک فعاليت سوخت رسانی تک بعدی به شمار نمی‌رود، بلکه در بنادر و پایانه‌های ترانشیپی شاخص دنیا، علاوه بر سوخت رسانی به کشتی‌ها، تامين كننده خدمات تعميراتی، تامین ابزار و قطعات، ارائه خدمات فنی سیار، تعویض خدمه، تامین آب رسانی، و ارائه کلیه ملزومات سفرهای ايمن دريايی ديگر محسوب می‌شود.

بانکرینگ، نیازمند بازاریابی است

وی ادامه داد: امرزه، بانکرینگ یکی از فاکتورهای تبلیغاتی است که نیازمند بازاريابی و ارائه بسته‌های خدماتی و حمايتی با جذابيت‌های لازم در بنادر و سواحل پر ترافيک است.

آقایی، با بیان اینکه در حال حاضر تمام دنیا بر سیاست كاهش خام فروشی و ايجاد ارزش افزوده‌های جانبی و سودآور در خام فروشی‌های غير عمده تاكيد دارند، تصریح کرد: بر اين اساس اکنون سیاست جدیدی باید مد نظر قرار گیرد و آن پرهیز از عمده فروشی بدون آورده قابل توجه است و اینجاست که اهمیت بانکرینگ در صنعت دريايي كشور با اصول اقتصاد مقاومتی مطرح می‌شود.

وی با تاکید بر اینکه آنچه برای یک کشتی یا شناور مهم است این است که فرآیند سوخت رسانی با کمترین هزینه و بهترین کیفیت انجام شود، گفت: بنابراین قیمت سوخت، میزان انحراف از مسیر اصلی دریایی، سرعت عمل در تخلیه بار، و بهره‌گیری از بیشترین سبد خدماتی به کشتی ها از مؤلفه های مهم و تعیین کننده در انتخاب مبادی سوخت رسانی و یا بانکرینگ به شمار می‌آید.

مدیر کل بنادر و دریانوردی استان سیستان و بلوچستان درباره موقعیت ایران و اهمیت بندر چابهار برای این صنعت و مسائل مربوط به آن، گفت: بیش از 50 درصد کل بانکرینگ جهان در منطقه خلیج فارس انجام می‌شود که از این میزان، سهم غالبی از آن را بندر فجيره امارات به خود اختصاص داده است.

ضرورت ارائه بسته تشویقی کوتاه‌مدت برای توسعه بانکرینگ

این مقام مسوول در بدر چابهار، ادامه داد: با توجه به اينكه ميزان قابل توجهی از سوخت مورد معامله بندر فجیره برای انجام بانكرينگ به طور مستقیم از طریق ایران فراهم می‌شود؛ تنها با در نظر گرفتن برخی ملاحظاتی، و با سرمايه‌گذاری هوشمندانه‌ می‌توان بیش از نیمی از اين سهم بانکرینگ را به بازار داخلی كشور اختصاص داد. به این ترتیب جذب سهم از این صنعت که ارزش افزوده‌ بسیار بالا در تبادلات تجاری منطقه ایفا می‌کند، بگونه‌ای است كه دولت بايد بدنبال ایجاد بسته تشویقی کوتاه مدت جهت توسعه اين صنعت مهم به كشور باشد.

مزیت‌های ایران برای افزایش سهم از بانکرینگ خلیج فارس

آقایی، با اشاره به مزیت‌های بندر چابهار در خلیج فارس، گفت: بندر چابهار به لحاظ سهولت دسترسی به آب‌های آزاد و قرار گرفتن در مسير اصلی تردد كشتی‌ها به خليج فارس و عبور تعداد بسیار زیادی از کشتی‌های نفتکش و تجاری از تنگه هرمز موقعیتی بسیار استثنایی برای ایران رقم زده است.

وی اظهار داشت: کشتی‌های عبوری و نفتکش‌ها به مقصد کشورهای عراق، کویت، عربستان، امارات، قطر و بحرین که وارد خلیج فارس می‌شوند به اجبار باید از منطقه دريای عمان و از نزدیکی بندر چابهار عبور کنند و این مسئله منطقه چابهار را به یکی از پرترددترین مناطق دریایی جهان مبدل كرده است.

مدیرکل بنادر و دریانوردی استان سیستان و بلوچستان، افزود: بندر شهید بهشتی چابهار به دلیل خارج بودن از تنگه هرمز، کوتاه بودن فاصله حمل و نقل برای صادرات نفت خام و مواد پتروشیمی از ایران به شرق آسیا و اروپا در مقایسه با صرفه جویی در زمان 2 تا 3 روز و نیاز سه کشور هند، پاکستان و چین به انرژی و تامین سوخت بانکرینگ مصرفی این کشورها، می‌تواند گزينه مورد توجه و مطرح در زمينه بانكرينگ باشد.

به گفته وی یکی از مزیت‌های بندر چابهار نسبت به بنادر اطراف، ارائه خدمات بانکرینگ خواهد بود.

آقایی تاکید کرد: در صنعت دریا بیش از 35 درصد هزینه عملیاتی یک کشتی، هزینه سوخت است که ارزش سوخت مورد نیاز کشتی‌های وارده به آب‌های عمان بیش از 15 میلیارد دلار در سال است، که بصورت مستقیم قابل وصول است. به این ترتیب از مزایای مهمتر این صنعت بعنوان یکی از زنجیره‌های اقتصادی خدمات بندری، ایجاد ترافیک در بنادر ارائه كننده اینگونه خدمات خواهد بود.

اقدامات لازم برای تامین سوخت کشتی‌ها در بندر چابهار

مدیر کل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان گفت: با بهره‌گیری از پتانسیل بخش‌های خصوصی، متنوع‌سازی و ارتقا کیفیت سبد سوخت مایع، امکان تلفیق و چند منظوره کردن و یا توسعه بیشتر صنایع پایین دستی صنعت نفت در منطقه چابهار، عملیات سوخت‌رسانی به کشتی‌ها با ایجاد ترمینال‌های مجهز و پالایش و تصفیه سوخت و انبارهای مناسب ذخیره و نگهداری محصولات با خط انتقال مجزا و همچنین به‌کارگیری شناورهای سوخت رسان مدرن، می‌توان تامین سوخت مورد نیاز کشتی در بندر چابهار را امکان‌پذیر کرد. به نحوی که در ترافیک دریایی، افزایش ترانشیپ و ترغیب خطوط کشتیرانی و صاحبان خطوط به بندر چابهار را افزایش داده و به‌عنوان رقیبی در خارج از محدودیت‌های خلیج فارس، منافع کشور را در سهم خواهی از تجارت منطقه تامین کرد.

آقایی، عنوان کرد: اين فرآيند با توجه به نیاز سوخت استان سیستان و بلوچستان و استان‌های همجوار که از طریق بندر چابهار تامین می‌شود، می‌تواند توسط صنعت نفت کشور در دستور کارهای مهم و اولویت‌دار قرار گیرد تا ضمن ایجاد ترافیک دریایی در منطقه و ایجاد وابستگی خطوط به این صنعت مهم، آینده تجارت دریایی را به سمت زیرساخت‌های توسعه‌ای بندر چابهار سوق دهد.

به گفته او بندر چابهار، با داشتن اسکله‌هایی با عمق بیش از 16 متر و امکان پهلوگیری کشتی‌های سوپرپست پاناماکس، ایجاد این صنعت کلیدی را به بهترین نحو میسر خواهد کرد.

واگذاری عملیات بانکرینگ به بخش خصوصی

مدیر کل بنادر و دریانوردی استان سیستان و بلوچستان ادامه داد : عملیات بانکرینگ بدلیل موارد عنوان شده بویژه به جهت ارتقاء سطح اعتبار اقتصادی و سیاسی کشور در اولویت‌های این بندر استراتژیک قرار گرفت و متقاضیان متعددی پا به عرصه این تجارت سودآور گذاشته که مطمئنا در آینده مباحث بانکرینگ، گرفتن سوخت کثیف از کشتی‌ها، آب رسانی، خدمات تعمیراتی و شناوری تحت یک بسته کاملادرآمدزا برای سرمایه‌گذاری به بخش‌های خصوصی واگذار خواهد شد که در حقیقت ایجاد این صنایع در منطقه، اشتغال‌زایی مستقیم و غیرمستقیم با امنیت پایدار در این مرکز اقتصادی را ایجاد خواهد کرد.

به گفته آقایی، با توجه به تغييرات ایجاد شده و آماده بودن زیرساخت‌های توسعه‌ای در صنعت دریایی در سواحل مکران بویژه بندر چابهار و افزایش تعاملات و روابط کشورمان با کشورهای همسایه علی‌الخصوص کشورهای حوزه IORA و وجود سرمایه‌گذاری‌های عظیم پتروشیمی، فولاد و برنامه‌های کلان کشور، انگیزه فعالان اقتصادی برای ورود به صنعت نوپای بانکرینگ در این منطقه افزایش یافته است به طوریکه در آینده نزدیک یکی از مزیت‌های این بندر استراتژیک نسبت به بنادر همسایه، با توجه به منابع نفتی کشور، صنعت بانکرینگ خواهد بود.